Yapısal Performans

 

- YAPISAL PERFORMANS VE SİSTEMLER​

             Ahşap yapısal özellikleri, küçük yapılarda kullanılan hafif karkas yöntemlerinden, spor salonları, Kültür merkezleri, tiyatro binaları, okullar ve diğer büyük binalar inşa etmek için kullanılan Kütle(Mass Timber) yapı sistemlerine kadar geniş uygulama imkanları sağlar.

             İşlenmiş Yapısal Ahşap(Lamine vs yapı malzemeleri) istisnai stabilize ve mukavemet sunar. Ahşap yapı malzemeleri, geniş açıklıkları aşmanın ve uzun ve yüksek duvarların gerekli olduğu uygulamalarda çeliğe göre uygun bir alternatif oluşturur.

             Geniş bilgi ve özel çözümler için Ahşap yapı mühendislerine(Timber Engeneer) müracat ediniz.

​

- AHŞAP YAPI STANDARTLARI

             Bugünün bina tasarım kodları, standartları, yönetmelikleri güvenli ve yüksek performanslı yapılar inşaa etmeye imkan sağlayacak şekilde düzenlenmiştir. Ahşap yapı sistemleri ile çok katlı ve yüksek binalar yapılabilmekte, konut, konut dışı, sosyal ve sanayi binaları yapmak mümkün olmaktadır. Örneğin, toplukonut projeleri, eğitim, ticari, endüstriyel, perakende satış mağazaları, AVM, halka açık rekreasyon alanları, spor tesisleri ve kurumsal yapıları içeren bir çok örneği görebiliyoruz. Konulmuş olan standart kodlar, ahşabın güvenlik ve yapısal performans yeteneklerine dayalı bilimsel olarak tesbit edilmiş kural ve uygulama yöntemlerini içermektedir.

             Bu konuda ülkemizde de geçerli olan ve düzenli güncellenen Avrupa Birliği (EN) standardı EUROCODE 5, yürürlüktedir. 1979 da yürürlüğe giren ve masif ahşap ve kontrplakların ayrı ayrı veya birlikte kullanımları ile oluşturulan ahşap yapıların hesap ve yapım kurallarını belirleyen TS 647' de  halen yürürlüktedir. Bir (AB)Avrupa birliği standardı olan Eurocode 5’e Avrupadaki hemen her ülkenin yaptığı gibi bizim de kendi mimari ve yapı tarzlarımıza göre eklerimizi oluşturarak ilave etmemiz gerekiyor. Fakat bu eksiklikler uygulama açısından bir engel teşkil etmiyor.

             Ahşap, normal ve çok katlı bina uygulamalarında çelik, beton ve diğer fosil kaynaklı ürünlere karşı düşük karbonlu bir alternatif olarak kullanılmaktadır. Yangın, Deprem, rüzgar, yapısal performans ve Yeşil Bina için standart gereksinimlerini karşılayacak yöntemler, tasarım kılavuzları ve hesaplama metodları mevcuttur. Ahşap malzemeler tüm bu riskleri karşılayacak standartlarda ve Yeşil Bina gereksinimlerine uygun şekilde üretilebilmekte ve uygulama imkanı sağlamaktadır.​​​

             ABD  de AWC (American Wood Council) tarafından NDS Ulusal Tasarım Özellikleri  adı ile ahşap yapı kılavuzları yayınlanmakta ve güncellenmektedir. Kanada da ise CWC web sitesinden ilgili ahşap yapı kodlarına ulaşabilirsiniz.

​

- YANGIN ve AHŞAP​

            Bina standart ve yönetmelikleri kullanılan malzemeye bakılmaksızın, tüm bina sistemlerinin aynı seviyede emniyette olmasını gerektirir. Ahşap karkas yapı sistemleri için yangından korunma ve  kanıtlanmış güvenlik ve performans standartları mevcuttur. Bunlar yangına dayanıklılık derecesini artıran duvar, zemin ve tavan bileşenleri, yangına müdahale, sprinkler sistemleri, ve binanın çevresindeki açık alanların eklenmesine kadar, yangına dayanım sürelerini artıracak ilave tedbirlerin alınması gibi yöntem ve uygulamalardır. Binalarda Yangın dayanımı süre ile ölçülmektedir, Her yapıda olduğu gibi Ahşap yapılarda şartlara uygun inşa edilmesi halinde öngörülen değişik kullanım amaçlarına göre farklı türde binalar için F30-F45-F60-F120 gibi yangın performansını karşılamak mümkündür.​

            Büyük kesitli normal ve tutkallı Glulam, CLT gibi ahşap malzemelerle oluşturulan yapı elemanları yangında daha fazla avantaja sahiptir. Çünkü kalın ve geniş yüzeyler yangını yavaşlatmakta ve binayı tahliye, müdahale ve kurtarma sürelerini uzatmaktadır.​

             Yangına karşı Ahşap yapıların tasarımı (Eurocode5)TS EN 1995-1-2 standardında belirlenmiştir.

​

- DEPREM ve AHŞAP YAPILAR

              Araştırmacılar ve yapı standardı uzmanları, Ahşap yapıların özellikle kütleli masif yapıların(Glulam,CLT) en zorlu deprem ve sismik tasarım gerekliliklerini karşılayabileceğini ve aşabileceğini kanıtlamıştır. Bir depremdeki kuvvetler yapının ağırlığı ile de orantılıdır ve ahşap çelikten ve betondan daha hafiftir.

              Ahşap yapıların sayısız çivili, vidalı bağlantılara sahip olması, daha fazla yük yoluna sahip olmaları anlamına gelir ve bu nedenle bazı bağlantıların hasar görme durumunda bile yapının çökmesi engellenmektedir. Aynı zamanda, Ahşap binalar ani bir deprem yüküyle karşılaştıklarında enerjiyi dağıtmalarını sağlayan sünekliğe ve esnekliğe sahiptirler.

              CLT ile yapılmış 7 katlı bina için Deprem testini izleyebilirsiniz.

​

- RÜZGAR, KAR YÜKLERİ ve AHŞAP YAPILAR

​

              Ahşap, yüksek rüzgarlara açık alanlarda iyi performans gösteren doğal özelliklere sahiptir. Tüm binalar yüksek rüzgar esnasında risk altındadır ve her yapı, rijitlik ve mukavemet gibi kendine özgü özellikleriyle rüzgar yüklerine farklı tepki verir. Ahşap binalar yüksek hızlı rüzgarlara direnebilecek şekilde tasarlanabilir.

​

               Ahşabın esnekliği ve dayanımı, yüksek rüzgar etkilerinde olduğu gibi kısa süreli anî yükler karşısında da yüksektir. Deprem performansında olduğu gibi, ahşap yapıların sayısız bağlantı noktalarına sahip olma özelliği, daha fazla yük yolu bulundurması anlamına geldiği için bazı bağlantıların işlevsiz hale gelmesi durumunda dahi yapının çökmesi olasılığı azdır. 

 

              Bulunduğu bölgenin kar yükü parametreleri göz önüne alınarak yapılan yapısal tasarımlar ile her türlü kar ve buz yüklerine de dayanıklı ve güvenli ahşap yapılar inşaa etmek mümkündür.

​

              Ayrıca, kontrplak veya OSB gibi yapısal paneller masif karkas çerçeve üzerine düzgün bir şekilde tutturularak en rijit, sağlam ve kararlı duvar, çatı ve zemin sistemlerini oluştururlar. Bu yolla oluşturulan diyaframlar ve kesme duvarları kullanılarak rüzgarlara ve diğer yüklere karşı direnç artırılabilir.